40 Haftada Gebelik

(0-6 Gün)

Bugün regl kanamanız başlamış olabilir. Bu, gebelik oluşursa son regliniz olacak. Şu anda hamile değilsiniz, ancak bu ay hamile kalırsanız, gebeliğinizin başlangıcını son reglinizin başladığı hafta olarak kabul edeceğiz. Bu haftada, yumurtalıklarınızda bulunan yumurtalar olgunlaşmaya başlar. Ancak bu yumurtalardan biri seçilip döllenmeye hazır hale gelene kadar hala birkaç hafta var.

Yumurtaların olgunlaşması başlıyor

Yumurtalarınız, yumurtalıklarınızda folikül denilen yapıların içinde saklanır. Her folikülde, bir yumurta ve etrafındaki özelleşmiş hücreler bulunur. Bu özelleşmiş hücreler, östrojen ve progesteron gibi dişilik hormonlarının üretildiği yerdir. Bu hormonlar kana salınır ve vücudunuzun her yerine yayılır.

Her adet döneminin başlangıcında, yani kanamanın ilk gününde, yumurtalıklarınızda bulunan foliküllerden 6-8 tanesi hızla büyümeye başlar. Yumurtayı çevreleyen dıştaki özelleşmiş hücreler, bu büyüme sırasında östrojen hormonu salgılamaya devam eder. Östrojen düzeyi, beyne yumurtlamaya hazır olduğumuz sinyalini gönderirken, aynı zamanda rahim iç tabakasını bebek için hazırlamaya başlar.

Rahimde bebek yuvasının hazırlıkları da başlıyor

Rahim iç tabakası, adet döneminde salgılanan östrojen hormonunun etkisiyle yeniden oluşur. Yeni bir doku oluşturarak kan damarları ve salgı bezleriyle kalınlaşır.

Yumurtalıklardan yumurta atıldıktan sonra kalan hücreler, bu sefer östrojen ve progesteron hormonlarını salgılamaya başlar. Progesteron etkisiyle rahim iç tabakası daha organize ve sağlam hale gelerek bebeğin yuvası için hazır hale gelir. Salgı bezleri ve kan damarları, embriyonun beslenmesi için salgı üretmeye başlar.

Bu hormonlar ayrıca rahim ağzı salgısını değiştirerek sperm geçişini kolaylaştırır. Tüm bu hazırlıkların amacı, yumurta ve sperm buluşmasını sağlamak ve rahim iç tabakasını bebeğin yerleşmesi için hazırlamaktır.

(1 Hafta 0 Gün – 1 Hafta 6 Gün)
Kanamanız yeni bitmiş olabilir ve adet döngünüzün ilk haftası tamamlanmış durumda. Henüz hamile değilsiniz, ancak bu ay gebe kalmanız durumunda, bu haftayı gebeliğinizin ikinci haftası olarak sayacağız. Bu haftada, yumurtalıklarınızda bulunan yumurta, olgunlaşmaya devam ediyor. Diğer foliküller ise gerileyip yok oluyor. Bu haftanın sonunda (ortalama 14. gün), seçilen yumurta tam olgunluğa ulaşacak ve yumurtlamayla atılacak. Bu yumurta, tüplerde döllenmeyi bekleyecek.

Seçilen yumurta olgunlaşmaya devam ediyor

Geçen hafta doğumdan beri yumurtalıklarınızda sessizce bekleyen 5-6 folikül hızla büyümeye başladı. Bu hafta içinde, bu foliküllerden biri seçilerek büyümesine ve yumurtlamaya hazırlanmaya devam ediyor.

Her ay sadece bir yumurtanın olgunlaştırılmasının nedeni, insan ırkında her gebelikte bir tek embriyonun taşınmasıdır. Yumurtlama olana kadar seçilen tek yumurta, bu düzenlemeyi sağlar ve çift yumurta ikizleri dışındaki fazla yumurtlamayı engeller.

Yumurtanın olgunlaşması tamamlanıyor

Yumurtlamanın önemli aşamalarından biri, mayoz bölünmenin tamamlanmasıdır. Bu özel bölünme, sadece üreme hücrelerinde gerçekleşir ve kromozom sayısını yarıya indirir.

Bu bölünme, kız bebeklerde anne karnındayken başlar ve ergenlik döneminde duraklatılır. Yumurtlamanın yaklaştığı dönemde beyinden gelen LH hormonu, yumurtanın olgunlaşmasını tamamlayarak yumurtlamayı başlatır. LH hormonu, yumurtlamayı sağlamakla kalmaz, aynı zamanda mayoz bölünmenin son aşamalarını da tamamlar. Yumurtanın olgunlaşması, döllenme sırasında gerçekleşecek son rötuşları yapar.

Yumurtlama gerçekleşiyor

Bu haftanın sonunda, olgun yumurta 18-20 mm boyutunda ve yumurtalıktan salınmaya hazır hale gelir.

Yumurtlama esnasında, yumurtalıktan atılan yumurta, tüpün saçaklı kısmı tarafından alınır ve rahme doğru yolculuğuna başlar.

Tüplerde yumurtlama sonrası salgılanan hormonlar, yumurtanın rahme ulaşmasını sağlar ve rahim iç tabakasını gebelik için hazırlar.

Yumurtlama zamanı, gebelik olasılığının en yüksek olduğu dönemdir. Bu dönemde hamile kalmayı planlıyorsanız ilişkiye girmek, korunma amacıyla ise ilişkiden kaçınmak önemlidir.

Yumurtlamadan sonra kalan folikül hücreleri, progesteron salgılamaya başlar ve rahim iç tabakasını gebeliğe hazırlar. Eğer gebelik oluşmazsa, bu tabaka dökülerek adet kanaması meydana gelir.

Her kadında yumurtlama sonrası adet kanaması arasındaki süre 14 gündür, bu süre sabittir ve yumurtlama zamanının hesaplanmasında önemlidir.

3. Hafta (2 Hafta 0 Gün – 2 Hafta 6 Gün)

Geçen hafta (14. gün) yumurtlama gerçekleşti ve seçilen yumurta tüplere doğru yolculuğuna başladı. Yumurtlama sonrası, 24 saate kadar olan sürede, döllenme gerçekleşir. Yüzlerce sperm arasından biri, yumurtayı dölleyerek döllenme işlemi başlar.

Döllenme oluyor ve embriyonun ilk hücreleri oluşuyor

Döllenme, adet döngüsünün ortalama 14. gününde, yumurtlamayı takip eden birkaç saat içinde kadının tüplerinde gerçekleşen birleşmedir. Erkek üreme hücresi olan sperm, kadın üreme hücresi olan yumurtayı dölleyerek zigot oluşumunu başlatır.

Spermin ulaşabildiği yumurtalık yolu boyunca birkaç yüz sperm hücresi yumurtaya ulaşır. Yumurtanın kabuğunu geçebilen sperm sayısı sınırlıdır ve bu geçiş süreci yaklaşık 20 dakika sürer.

Sperm, yumurtanın kabuğunu eritmek için özel bir madde kullanırken, kuyruk kısmı dışarıda kalır ve genetik materyali yumurta içine taşır.

Döllenme sonucunda, sperm ve yumurta tarafından taşınan genetik materyaller birleşir ve zigot oluşur. Bu birleşme ile embriyonun ilk hücreleri meydana gelir.

Zigot hücresi, tüm genetik bilgiyi içeren 23 çift kromozomu taşır ve yeni bir bireyin temelini oluşturur.

Zigot bölünerek büyümeye başlıyor

Zigot, döllenmeden 24-30 saat sonra bölünmeye başlar ve iki hücre oluşur.

Bu hücreler, daha sonra dört hücreli embriyoyu oluşturmak üzere tekrar bölünmeye devam eder. Bu bölünme süreci mitoz şeklinde gerçekleşir ve embriyo hızla çoğalır.

Hücrelerin çoğalması ve bölünmesi sırasında DNA hızla kopyalanır.

Embriyo, tüplerin içindeki hareketlerle rahme doğru ilerler. Embriyo, rahme yerleşmeden önce tüplerde büyümeye devam eder.

Döllenmeden sonra geçen günlerde embriyo boyut olarak büyümese de hücreler sıkı bir şekilde paketlenir ve çoğalmaya başlar.

Hücreler, rahme yerleşmek üzere tüplerden ilerlerken embriyo oluşumunu sürdürür.

Döllenmeden 3 gün sonra, embriyo hala tüplerdedir ve 12-16 hücreden oluşan bir toptur (morula).

Döllenmeden 4 gün sonra, embriyo tüpleri geçerek rahme ulaşır.

Embriyo, rahme yerleşmek için hazır hale gelir

Embriyo, içinde bulunan hücrelerin bir kısmının toplanmasıyla bir sıvı dolu kese oluşur (blastokist).

Bu kese içinde, embriyonun gelişimini sağlayacak hücreler ve plasenta için gerekli hücreler ayrışır. Sıvı dolu kese, rahimde bebeği çevreleyecek amniyon kesesinin oluşumunu başlatır.

Embriyo, rahme yerleşmek üzere hazır hale gelir. Önümüzdeki hafta başında rahme yerleşecek ve anneyle ilk temasını gerçekleştirecektir.

(3 Hafta 0 Gün – 3 Hafta 6 Gün)

Bu hafta embriyo, kendini büyütürken rahimde uygun bir konum arayarak yerleşmeye hazırlanıyor. Bu süreçte hayata tutunup tutunamayacağı belirlenecek.

Embriyo yerleşmeye hazırlanıyor

Döllenmeden 4 gün sonra, hücre topluluğu olan morula, tüpteki yolculuğunu tamamlayarak rahme ulaşır. Bu süreçte hücreler bir tarafa toplanarak içi sıvı dolu bir kese oluşturur, bu kese blastokist olarak adlandırılır.

Blastokist içindeki hücreler farklılaşarak embriyoyu oluşturacak hücrelere ve plasentayı besleyecek hücrelere ayrılır. Dış kısımdaki plasentayı oluşturacak hücreler, embriyo rahme yerleştikçe beta-hcg adı verilen gebelik hormonunu salgılarlar. Bu hormon, gebelik testleriyle tespit edilir.

Yerleşme tamamlanıyor, rahme gömülüyor

Yuvalanma, embriyonun ana rahminin iç tabakasında kendine uygun bir yer bulup gömülme sürecidir. Döllenmeden 6 gün sonra başlar ve genellikle 12 gün içinde tamamlanır.

Döllenmeden 5 gün sonra, embriyo dış kabuğundan sıyrılır (hatching). Serbest kalan embriyo, yeni yerini bulmaya hazırdır.

6. gün başlayan yapışma ve tutunma aşamasında, embriyo rahim iç tabakasına tutunmak için özelleşmiş hücreler salgılar. Bu hücreler, rahim iç tabakasına tutunarak yerleşir.

Embriyo tutunduğunda, özel enzimler salgılayarak kendine kanallar açar ve iyice yerleşir. Bu süreçte embriyo, besinleri annenin rahim iç tabakasından almaya başlar.

Bu haftanın sonunda embriyo çok büyümüş, şekli değişmiş ve yeni yuvasına yerleşme sürecinde. Embriyo, anneden besin ve oksijen alarak atıklarını dışarı verir.

Erken embriyo gelişiminde önemli bir yapı olan yolk sac, embriyoya besin taşır ve ilk kan hücrelerinin oluşumunu sağlar.

Yuvalanma tamamlandıktan sonra embriyo, rahim içinde gelişimini sürdürür. Gömülmeden 10 gün sonra kalp atışları başlar.

(4 Hafta 0 Gün – 4 Hafta 6 Gün)

Bu hafta, eğer hamileyseniz, bebeğinizin büyümesi hızla devam ediyor. Bebeğinizin boyu (baş-popo mesafesi) yaklaşık 4 mm civarında, yani bir susam tanesi büyüklüğünde.

Embriyonun ortasında omurgasını oluşturacak yarıklanma başladı. Henüz çok küçük olsa da bebeğiniz büyümeye devam ediyor.

Geçen hafta blastokist içindeki hücrelerin ayrılmasıyla oluşan plasenta ve amnion kesesi, bebeğinizin gelişimini desteklemeye başladı.

Embriyo, döllenmeyi takiben 15. günde üç farklı tabakaya ayrıldı: endoderm, mezoderm ve ektoderm. Bu tabakalar, bebeğinizin organlarını ve vücut sistemlerini oluşturacak.

• Ektoderm: Bebeğinizin beyin, omurilik, sinirler ve cilt gibi yapılarını oluşturur. Nöral tüp baş kısmı kalınlaşarak beyni oluşturur ve omurgayı kaplayan bir yapı haline gelir. Bu süreçte oluşabilecek nöral tüp defektlerini önlemek için folik asit önemlidir.
• Mezoderm: Kalp, dolaşım sistemi, kaslar, kemikler ve deri altı dokusu gibi yapıların oluşumunu başlatır. Embriyonun dolaşım sistemi çok erken bir aşamada gelişmeye başlar.
• Endoderm: Akciğerler, bağırsaklar, karaciğer, pankreas gibi iç organları oluşturur.

Embriyonun gelişimi bu haftalarda oldukça hızlı ilerlemektedir. Bebeğinizin tiroit bezi, solunum sistemi gibi yapıları da belirmeye başlar.

Gebelikle ilişkili bazı rahatsızlıklar bu dönemde ortaya çıkabilir. Memede hassasiyet, bitkinlik, uyku hali ve sık idrara çıkma gibi belirtiler sıkça görülür. Ayrıca bulantılar da başlayabilir.

Çevrenizdekiler henüz değişiklikleri fark etmeyebilir, ancak gebelikte alkol tüketiminden kaçınmak önemlidir. Bebeğinizin sağlıklı gelişimi için erken dönemde sağlık hizmetleri almak ve gebelik öncesi dönemde doktorla görüşmek önemlidir. Multivitamin desteği alırken doktorunuzun önerilerine uymak ve gereksinimleri karşılamak önemlidir.

(5 Hafta 0 Gün – 5 Hafta 6 Gün)

Tebrikler, hamilesiniz! Gebelik testiniz pozitif çıktı ve bebeğinizin kalp atışları bu hafta başladı.

Bebeğinizin boyu (baş-popo mesafesi) şu anda yaklaşık 5-8 mm arasında, yani bir kuru üzüm büyüklüğünde.

Bu hafta embriyonun kalp atışı başlar. Döllenmeden sonraki 21. günde (5 hafta 1 gün), bebeğinizin kalbi dakikada 105-112 kez atmaya başlar ve kan dolaşımı başlar. Anne karnındaki kalp atışı hızı, ilerleyen haftalarda dakikada 120-160 arasında değişir.

Embriyo daha kıvrık bir hal almaya başlar ve vücut bölümleri daha belirgin hale gelir. Sindirim sistemi ve solunum sistemini oluşturacak olan yolk sac, karın bölgesine doğru çekilir.

Kol ve bacak tomurcukları belirmeye başlar, deri, kaslar, omurga, kafatası ve diğer kemiklerin oluşumu da başlar.

Amniyon zarı, embriyoyu sarmaya başlar. Bu sıvı, embriyoyu korurken aynı zamanda akciğer gelişimini teşvik eder, yutma refleksini başlatır ve vücut ısısını korur.

Burun, ağız ve kulaklar oluşmaya başlar. Ultrason yapılsa, burun delikleri ve kulakların başın iki yanında çöküntü şeklinde belirdiği görülür.

Bu dönemde vücudunuzda bazı değişiklikler hissedebilirsiniz. Memelerde büyüme, hassasiyet ve dolgunluk gibi belirtiler, gebeliğin ilk belirtileri olabilir. Ayrıca, idrar sıklığında artış da yaşanabilir. Lekelenme veya hafif vajinal kanama da erken gebelikte sıkça görülebilen durumlardandır. Bu gibi belirtilerle karşılaşmanız durumunda doktorunuza başvurmanız önemlidir, çünkü bazı durumlar ciddi olabilir.

Gebelik boyunca sağlıklı kalmak için doktorunuzun önerilerini takip etmek ve düzenli sağlık kontrolüne gitmek önemlidir.

(6 Hafta 0 Gün – 6 Hafta 6 Gün)

Gebeliğinizi yeni fark etmiş olabilirsiniz ve en kısa sürede doktor randevusu ayarlamanız önemlidir. Eğer herhangi bir hastalığınız varsa veya düzenli olarak ilaç kullanıyorsanız, bunu doktorunuza mutlaka bildirmelisiniz.

Bebeğinizin boyu (baş-popo mesafesi) şu anda yaklaşık 9-12 mm arasında, yani bir kahve çekirdeği büyüklüğünde.

Bu hafta bebeğiniz, geçen haftaya göre iki katına çıkarak bir böğürtlen büyüklüğünde. Beyin hızla gelişmeye devam ediyor ve embriyonun tüm boyunun üçte birini kafası oluşturuyor. Dengeyi kontrol edecek beyincik de kafanın arka kısmında oluşmaya başladı. Beyin, konuşma, görme, duyma, hareket ve hafıza gibi birçok fonksiyon için temel oluşturacak.

Gözleri oluşturacak yapılar belirmeye başladı, yüz hatları belirginleşmeye başladı ve göz renklenmesi başladı. Kalp atış hızı dakikada 105-120 arasında ve kalp atımını düzenleyen hücreler kalbin sağ kulakçığında yerleşmeye başladı.

Solunum sistemi şekillenmeye başladı, akciğer tomurcukları belirdi ve sağ ve sol ana bronş oluştu. Karaciğer hücreleri kan yapımına başladı, mide, yemek borusu, pankreas, bağırsaklar ve kalıcı böbrekler gelişiyor. Üreme organları olan yumurtalıklar büyümeye başladı ve hormonal sistem gelişimine devam ediyor.

Kol ve bacaklar tamamen belirdi, el ve ayak plakları belirginleşti. Embriyonun derisi hâlâ şeffaf ve iç organları görünür durumda.

Gebelikte sıkça yaşanan belirtiler arasında aşırı uyku hali, bitkinlik, bulantı ve kusma, sık idrara çıkma gibi durumlar önemlidir. Bu belirtiler, progesteron hormonundaki artışın etkileriyle ilişkilidir. Sık idrara çıkmanın sebeplerinden biri, artan kan miktarıyla ilgili olup ilerleyen haftalarda daha da artabilir.

Gebeliğinizin gelişimini takip etmek ve sağlığınızı korumak için düzenli olarak doktorunuzla görüşmek önemlidir.

(6 Hafta 0 Gün – 6 Hafta 6 Gün)

Gebeliğinizi yeni fark etmiş olabilirsiniz ve en kısa sürede doktor randevusu ayarlamanız önemlidir. Eğer herhangi bir hastalığınız varsa veya düzenli olarak ilaç kullanıyorsanız, bunu doktorunuza mutlaka bildirmelisiniz.

Bebeğinizin boyu (baş-popo mesafesi) şu anda yaklaşık 9-12 mm arasında, yani bir kahve çekirdeği büyüklüğünde.

Bu hafta bebeğiniz, geçen haftaya göre iki katına çıkarak bir böğürtlen büyüklüğünde. Beyin hızla gelişmeye devam ediyor ve embriyonun tüm boyunun üçte birini kafası oluşturuyor. Dengeyi kontrol edecek beyincik de kafanın arka kısmında oluşmaya başladı. Beyin, konuşma, görme, duyma, hareket ve hafıza gibi birçok fonksiyon için temel oluşturacak.

Gözleri oluşturacak yapılar belirmeye başladı, yüz hatları belirginleşmeye başladı ve göz renklenmesi başladı. Kalp atış hızı dakikada 105-120 arasında ve kalp atımını düzenleyen hücreler kalbin sağ kulakçığında yerleşmeye başladı.

Solunum sistemi şekillenmeye başladı, akciğer tomurcukları belirdi ve sağ ve sol ana bronş oluştu. Karaciğer hücreleri kan yapımına başladı, mide, yemek borusu, pankreas, bağırsaklar ve kalıcı böbrekler gelişiyor. Üreme organları olan yumurtalıklar büyümeye başladı ve hormonal sistem gelişimine devam ediyor.

Kol ve bacaklar tamamen belirdi, el ve ayak plakları belirginleşti. Embriyonun derisi hâlâ şeffaf ve iç organları görünür durumda.

Gebelikte sıkça yaşanan belirtiler arasında aşırı uyku hali, bitkinlik, bulantı ve kusma, sık idrara çıkma gibi durumlar önemlidir. Bu belirtiler, progesteron hormonundaki artışın etkileriyle ilişkilidir. Sık idrara çıkmanın sebeplerinden biri, artan kan miktarıyla ilgili olup ilerleyen haftalarda daha da artabilir.

Gebeliğinizin gelişimini takip etmek ve sağlığınızı korumak için düzenli olarak doktorunuzla görüşmek önemlidir.

(8 Hafta 0 Gün – 8 Hafta 6 Gün)

İlk doktor randevunuza gittiniz mi? Gebeliğinizin 8. haftasında bebeğinizin boyu (baş-popo mesafesi) ortalama 2-2,5 cm ve ağırlığı yaklaşık 2 gramdır, yani bir zeytin büyüklüğündedir.

Bebeğinizin hareket etmeye başladığını artık gözlemleyebiliriz. Ancak sizin bu hareketleri hissetmeniz için birkaç ay daha beklemeniz gerekecek.

Embriyo artık bacaklarını oynatmaya başladı ve ultrason sırasında irkilme refleksini gözlemleyebiliriz. 8 hafta 2 günlükken embriyonun ilk beyin dalgaları hissedilebilir hale geldi. Bu haftanın ortasında beynin dış kabuğu olan korteks iki kat büyüyecek ve EEG ile ilk beyin dalgaları tespit edilebilecektir.

Tat alma tomurcukları dilde belirginleşmeye başladı, hıçkırık başladı ve burun plakları kapalı kalacak şekilde kapanmış durumda.

Kalpte 4 odacık oluştu ve atım ritmi dakikada 167-175 defa atıyor. Dirsekler belirginleşti ve embriyo ellerini oynatmaya başladı. Parmaklar arasında çentiklenmeler görülüyor ve el ve ayak parmakları tamamen ayrılmış durumda. Kemik oluşumu köprücük kemiği ile başladı ve diğer kemiklerin oluşumu da devam ediyor.

Bağışıklık sistemi olgunlaşıyor ve karaciğerde B lenfositler görülmeye başladı. Yumurtalıklar kız embriyoda görülüyor ve erkek embriyoda da testis yönünde farklılaşmaya başlıyor.

Gebeliğinizde karnınızın büyümesi veya belinizin kalınlaşması olabilir, ancak hâlâ gebe gibi görünmeyebilirsiniz. Ancak içsel olarak gebelik hislerini yaşamaya başlıyorsunuz.

Gebelik duygusal dalgalanmaları ve ebeveyn olma duyguları bu dönemde yoğun olabilir. Çoğu kadında bu duygusal dalgalanmalar 6-10 hafta arasında belirgin olabilir ve gebeliğin ilerleyen dönemlerinde yeniden artabilir.

(9 Hafta 0 Gün – 9 Hafta 6 Gün)

Bu hafta embriyonik aşama tamamlanıyor ve bebeğinizin tüm organlarının temel tasarımları tamamlanmış durumda.

Bebeğinizin boyu (baş-popo mesafesi) yaklaşık 3-5 cm ve ağırlığı yaklaşık 3 gramdır, yani bir çeri domates boyutunda. Tırnaklar artık oluşmaya başladı ve parmak izi gibi kişiye özgü izler belirginleşiyor.

Bu haftada tendonlar, bacak kaslarını kemiklere bağlamaya başlıyor ve diz eklemi belirginleşiyor. Eller ve ayaklar artık birbirine dokunabilecek durumda. İlk tekmelemeler başladı ve ultrasonda karına hafifçe dokunulduğunda bebeğin tepki verdiği görülebilir.

Böbreklerde idrarı süzen ana filtreleme birimleri oluşmaya başlıyor.

Bebeğinizin kalın bağırsağında hareketler başlıyor. Bu hareketler sindirim için önemlidir çünkü besinler bu şekilde sindirim sistemi boyunca ilerletilebilir. Aynı zamanda bebeğin yuttuğu amniyon sıvısını da geri iter. Böylece, besinlerin ilerlemesi ve vücut için gerekli olan sıvıların geri dönüşü sağlanır.

Erkek bebekte testisler, erkeklik hormonu testosteron üretmeye başlar.

Beyin oldukça gelişmiş durumda ve bebeğinizin total ağırlığının %43’ünü oluşturuyor. Vücut, hipotalamus adı verilen bölge ile ana kumanda merkezlerinden birini oluşturuyor. Hipotalamus, vücut ısısı, kalp atış hızı, kan basıncı ve sıvı-tuz dengesini sağlamak üzere hipofiz adlı salgı beziyle işbirliği yaparak hormon üretimini düzenler.

Bebeğinizin hareketleri artık daha karmaşık hale geliyor ve sıklıkla eller yüze dokunuyor, başını oynatıyor. Yüz kasları gelişiyor ve yüz ifadelerini belirginleştiriyor.

Gözkapakları hızla oluşmaya başlıyor ve birleşerek kapanıyor. Gözler 10. haftada tamamen kapanıyor ve 26. haftaya kadar kapalı kalacak. 14. haftada gözler hareket etmeye başlıyor, 20-22. haftada bebeğiniz REM uykusuna dalar. 26. haftada gözler açılır ve 27. haftada renkli ve siyah beyaz görme yeteneği gelişir. 28. haftada gözyaşı üretimi başlar ve 29. haftada gözbebeklerinde ışık refleksi oluşur.

Bu haftanın sonunda embriyonik dönem sona eriyor ve yavrunuzu artık “fetüs” olarak adlandırıyoruz. Bu süreçte embriyo, tek hücreden başlayarak 1 milyar hücreye ulaştı ve erişkin bir insanın vücut yapısının %90’ından fazlasına sahip oldu.

Doktorunuz, bebeğinizin kalp atışını duymanız için gerekli adımları atacak. Bu hızlı ve güçlü sesi duymak size iyi gelecek. Günümüz ultrason teknolojisiyle bebeğin kalp atışını 6. haftadan itibaren izleyebiliriz. Ancak bazı durumlarda bu teknolojiye erişim olmayabilir ve fetoskop adı verilen cihazla 17. haftada kalp atışlarını duyabilirsiniz.

Rahminiz gebelik öncesine göre neredeyse greyfurt büyüklüğüne ulaştı. Belki henüz hamile kıyafetleri giymeye başlamadınız, ancak iç çamaşırlarınızın sizi rahatsız etmeye başladığını hissedebilirsiniz. Karnınız belirginleşmeye başladı gibi hissedebilirsiniz, ancak hala erken bir dönemdesiniz. Rahminiz, 12. haftanın sonuna kadar hâlâ pelvisinizin arkasında olduğu için bu dönemde belirgin bir değişiklik hissetmeyebilirsiniz. Hissettiğiniz belirtiler muhtemelen bağırsak gazı veya kilo alımıyla ilgilidir. Bu ara dönemlerde gardırobunuzu bel lastiği olmayan ve düşük bel kıyafetlerle yenilemeniz gerekebilir.

(10 Hafta 0 Gün – 10 Hafta 6 Gün)

Geçen hafta embriyonik dönem sona erdi ve bundan sonra bebeğinizi “fetüs” olarak adlandıracağız.

Bebeğinizin boyu (baş-popo mesafesi) yaklaşık 6 cm ve ağırlığı yaklaşık 17 gramdır, yani bir misket limonu büyüklüğünde.

Bu hafta, bebeğinizin küçük diş tomurcukları yani diş taslakları, çenesinin üstünde belirmeye başladı.

Fetüsün karaciğerinde kök hücreler, alyuvar üretimine başladı. Alyuvarlar, dokulara oksijen taşıyacak ve atık olan karbondioksiti uzaklaştıracak.

Diyafram tamamen oluştu ve düzensiz aralıklı solunum hareketleri başladı. Henüz anne karnında, fetüs solunum hareketiyle çevresindeki amniyon suyunu içine çekebiliyor, ancak doğumla birlikte bu sadece havayla gerçekleşecek.

Her geçen gün fetüsün kemikleri büyüyor. Kaburga kıkırdakları, kol ve bacak uzun kemikleri oluştu. Diz ve dirsekler oluşarak eklemler erişkin şeklini almış durumda. Bilekteki bağlar oluşmaya başladı. Eller artık yumruk oluşturmak üzere açılıp kapanabiliyor.

Deri tabakaları arttıkça, iç organlar dışarıdan görülemiyor hale geldi. İlk kıl kökleri kaşlarda ve ağız çevresinde belirginleşmeye başladı.

Beynin dış kabuğundaki sinir hücreleri arasındaki bağlantılar, organize sinir iletimine başladı.

Bebeğimiz başparmağını emmeye başladı ve etrafındaki amniyon sıvısını yutabiliyor. Ayrıca bir objeyi kavrayabiliyor, başını öne arkaya eğip çekebiliyor, dilini oynatabiliyor, gerinebiliyor ve iç çekme hareketi yapabiliyor. Bu küçük hareketler narin ve estetik bir su balesini andırıyor.

Yüz, avuç içi ve ayak tabanındaki duyu reseptörleri hafif dokunmalara tepki verebiliyor. Ayak tabanına hafifçe dokunulduğunda kalça ve dizleri oynatıp parmaklarını kıvırabiliyor.

Kalın bağırsak hareketlerinden sonra ince bağırsak hareketleri de başladı. Gırtlakta ses telleri oluşmaya başladı.

Kız bebekte bu hafta rahim izlenebiliyor. Yumurtalıklardaki yumurtalar hızla çoğalmaya devam ediyor ve bu süreç 20. haftaya kadar devam edecek. Dış genital organlar gelişmeye başladı ancak henüz cinsiyeti belirlenecek aşamada değil.

(11 Hafta 0 Gün – 11 Hafta 6 Gün)
Bu hafta 1. trimester tarama testi (ikili test) zamanınız başlıyor. 11-14 hafta arası yapılması gerekiyor. Test ve riskler hakkında detaylı bilgilendirildiğinizden ve kafanızda soru işareti kalmadığından emin olmalısınız. 

Bebeğinizin boyu (baş-popo mesafesi) ortalama 7-8 cm, ağırlığı da 23 gr oldu. Yani bir turp kadar..

Bebeğiniz, bu hafta büyüme patlaması yaşıyor. Beyin sağ ve sol lobunu birleştiren yapı oluşmaya başlıyor. Üst gözkapağına dokunulduğunda, gözler aşağı doğru hareket eder ve bu ilk göz hareketidir. Ses telleri oluşmaya devam ediyor, bebeğiniz esniyor ve çenesini açıp kapatıyor. Çoğu bebek özellik- le sağ olmak üzere başparmağını emmeyi çok sever. Ultrasonda bu ana denk gelebilirsiniz. Diğer karın içi organlarına yer açmak için göbek kordonuna itilen bağırsaklar karın boşluğuna geri alınıyor. Çünkü karın boşluğu artık hepsini taşıyabilecek kapasitede. Böbreklerde süzme birimleri oluşumu tamamlandı ve kendi idrarını amniyon sıvısına yapmaya başladı. Yüzü tam olarak insan halini aldı. Bir kuş gibi yanlarda olan gözler asıl yerlerine, öne geldi. Kulaklar da olması gereken yere çıktı. Tırnaklar ve parmak izi tamamen oluştu. Parmak izi artık farklılığını ve ya- şam boyu tanınmasını sağlayacak. 

Artık rahminiz öndeki kalça kemiğinizin üstüne çıkmaya başladı ve doktorunuz bunu muayene sırasında hissedebilecek. Özellikle ilk gebeliğiniz değilse hâlâ hamile kıyafetlerine ihtiyaç duymuyor olabilirsiniz ama hazırlanmanız iyi olur.

(12 Hafta 0 Gün – 12 Hafta 6 Gün)
Bu dönemde diş tedavilerinizi de yaptırabileceğinizi unutmayın.

Bebeğinizin boyu (baş-popo mesafesi) yaklaşık 9-10 cm, ağırlığı ise 40 gram kadar.

Bu haftada bebeğinizin burun ve dudakları tam olarak gelişti.

Artık bebeğiniz karmaşık yüz hareketleri yapabilir ve bazı araştırmacılara göre gülümseyebilir. Yüz ifadeleri yaşamının ilerleyen dönemlerinde değişmeye devam edecek.

Bağırsakları, yutulan amniyon sıvısındaki besin maddelerini sindirmeye başladı.

Dış genital farklılaşması tamamlanmak üzere. Bebeğinizin cinsiyeti zaten 11 haftadır belli olmuş olmasına rağmen, bizim öğrenmemize birkaç hafta daha var.

Bundan sonra gebelik kaybı riskiniz belirgin şekilde azalmış durumda.

Önümüzdeki hafta 2. üç aylık döneme, yani 2. trimestere gireceksiniz. İlk trimesterdeki bitkinlik haliniz rahatlayacak ve kendinizi daha enerjik hissedeceksiniz. Aynı zamanda memelerinizdeki hassasiyet ve bulantılarınızda azalma bekliyoruz. Nadiren bazı anne adaylarında bulantılar biraz daha uzun sürebilir.

Doğum için daha aylar var ancak memelerinizde süt üretimi çoktan başladı ve meme başından ilk süt dediğimiz şeffaf sıvı ya da süt gelebilir.

(13 Hafta 0 Gün – 13 Hafta 6 Gün)

Gebeliğinizin ilk üç aylık dönemi sona eriyor. İkili test (Down sendromu tarama testi) için son haftalarındasınız.

Bebeğinizin boyu (baş-popo mesafesi) yaklaşık 12 cm, ağırlığı ise 60 gram kadar. Boyut olarak bir limona benziyor.

(14 Hafta 0 Gün – 14 Hafta 6 Gün)

Gebeliğinizin ikinci üç aylık dönemine girdiniz.

Bebeğinizin boyu (baş-popo mesafesi) yaklaşık 15 cm, ağırlığı ise 90 gram kadar. Boyut olarak bir portakala benziyor.

Bebeğinizin bacakları ve kolları hızla büyüyor ve artık tüm eklemlerini hareket ettirebiliyor.

Eğer bebeğinizi rahim içinde görebilseydiniz, şimdi tüm mimiklerin oluştuğunu ve çeşitli yüz ifadelerini ayırt edebileceğinizi görebilirdiniz. Bebeğinizin yüz ifadeleri, gelişmiş sinir sistemi ve ince kas koordinasyonuyla birlikte harika bir örnek oluşturuyor. Ancak ultrasonda bunları görmek için birkaç hafta daha beklememiz gerekebilir.

Karaciğer, yağ sindiriminde yardımcı olacak safra salgısı üretmeye başladı. Pankreas ise kan şekerini düzenleyen insulin hormonunu salgılamaya başladı.

Bebeğiniz amniyon sıvısını çevresinde dolaştırarak zamanını geçiriyor. Bu sıvı aynı zamanda akciğerlerde hava keselerinin oluşumuna yardımcı oluyor.

Bebeğiniz ışığı algılayabiliyor ancak gözleri hala kapalı.

Bebeğinizin vücudunda lanugo adı verilen ince tüyler görünmeye başladı, ancak bunu ultrasonda görmek zor olabilir.

Bu haftanın sonunda bebeğinizin cinsiyeti hakkında fikir sahibi olabiliriz, ancak kesin olmak için biraz daha beklemek daha doğru olacaktır, özellikle kız bebekse.

Gebeliğinizin ikinci üç aylık dönemine girdiniz. Bebeğinizin organları büyük ölçüde gelişti. Bu dönemde genellikle daha rahat hissedeceksiniz. Buna bazen “balayı dönemi” de denir.

Burun tıkanıklığı, gebelikte sık görülen bir değişiklik. Artan kan akımı nedeniyle olabilir ve normal bir durumdur. Ayrıca meme başından beyazımsı-şeffaf bir akıntı da hissedebilirsiniz, bu da süt üretiminin başladığının bir işareti olabilir.

(15 Hafta 0 Gün – 15 Hafta 6 Gün)

Bu hafta bebeğinizin cinsiyetini öğrenebilirsiniz, pozisyon uygunsa.

Bebeğinizin boyu (baş-popo mesafesi) yaklaşık 17 cm, ağırlığı ise 100 gram kadar. Boyut olarak bir avokado büyüklüğünde.

Bebeğinizin ayak tırnakları artık belirginleşmeye başladı ve başını daha dik tutabiliyor.

Cinsiyetini anlamak için bu hafta ideal olabilir, özellikle erkek bebeklerde daha net görülebilir. Ancak kız bebekler biraz daha çekimser olabilir. Cinsiyet, dış genital organların ultrasonda görünmesiyle belirlenir ve bu organlar 14. haftadan sonra tamamlanır.

Rahminiz artık göbeğe doğru büyümekte ve bu durum kasık ağrılarına neden olabilir. Bu ağrılar genellikle dinlenerek geçer.

İlk gebeliğiniz değilse, bebeğinizin hareketlerini hissedebilirsiniz. Bu hareketlilik, “canlanma” olarak adlandırılır ve özellikle ikinci veya sonraki gebeliklerde daha erken hissedilebilir.

Eğer araç kullanıyorsanız, emniyet kemerinin alt kısmını göbeğinizin üzerinden geçirmemeye dikkat etmelisiniz.

(16 Hafta 0 Gün – 16 Hafta 6 Gün)

Bu hafta, üçlü veya dörtlü test için yapılması gereken zaman geldi.

Bebeğinizin boyu (baş-popo mesafesi) yaklaşık 20 cm, ağırlığı ise 130 gram kadar. Bir şalgam büyüklüğünde.

Bebeğinizin ter bezleri oluşmaya başladı ve artık plasentasıyla eşit ağırlığa ulaştı. Kahverengi yağ dokusu birikimi başladı ve bebeğinizin vücut ısısını düzenliyor.

Eğer daha önce gebelik yaşadıysanız, bu haftalarda bebeğinizin hareketlerini hissetmeye başlayabilirsiniz. Ancak ilk gebeliğinizse, hareketleri 21. haftaya kadar hissetmeyebilirsiniz.

Gebelik ilerledikçe, vücudunuzun ağırlık merkezi değişeceği için denge problemleri yaşayabilirsiniz. Bu durumu dengelemek için belinizi öne doğru kavis yapabilirsiniz ve bu da bel ve sırt ağrılarına neden olabilir. Egzersiz yapmak faydalı olabilir.

Ayakkabı tercihinizde topuklu veya tamamen düz olmayan ayakkabıları tercih etmelisiniz. Birkaç santimetrelik topuklar, dengenizi sağlamanıza yardımcı olabilir ve bel/sırt ağrılarını azaltabilir.

Gözlerinizde kuruluk hissedebilirsiniz. Bu durum rahatsızlık veriyorsa suni gözyaşı kullanabilirsiniz. Kontakt lens kullanıyorsanız, gözlük kullanmayı tercih etmek gerekebilir, çünkü gebelikte kornea kalınlığı değişebilir ve lenslerde rahatsızlık hissedebilirsiniz.

(17 Hafta 0 Gün – 17 Hafta 6 Gün)

Bebeğinizin boyu (baş-popo mesafesi) yaklaşık 21 cm, ağırlığı ise 170 gram kadar. Bir patates büyüklüğünde.

Bu hafta bebeğinizin diş tomurcukları oluşmaya başladı. Ayrıca annesinin vücudundaki sesleri duymaya başlıyor ve şiddetli seslere tepki verebiliyor. Henüz rahat pozisyon değiştirebildiği için bacaklarını çaprazlayabiliyor ve parmağını emiyor. Sürekli pozisyon değiştirmek, en sevdiği aktivitelerden biri gibi görünüyor.

Sinir hücrelerini saran koruyucu miyelin tabakası belirmeye başladı. Bu miyelin kaplanma süreci, bebeğiniz doğduktan sonra 2 yaşına kadar devam edecek.

Eğer bebeğiniz kızsa, rahim ve tüpler oluştu ve yerinde. Erkek bebek bekliyorsanız, dış genital organları artık daha belirgin bir şekilde ayırt edilebilir.

Gebelikte metabolizmanızda ciddi değişiklikler olacak. Mesela normalde hissetmediğiniz kadar açlık hissedebilirsiniz, hatta yeni yemek yediğiniz halde bile. Buna “gebelik açlığı” deniyor. Değişen karbonhidrat metabolizması nedeniyle açlık kan şekeriniz düşebilir ve yemek sonrası tekrar açlık hissedebilirsiniz. Beslenme tercihlerinizi boş kalorili gıdalardan ziyade besin değeri yüksek, uzun süre tok tutan gıdalara yönlendirmeniz önemlidir.

(18 Hafta 0 Gün – 18 Hafta 6 Gün)

Bebeğinizin detaylı organ taraması ultrasonunu yaptırabilirsiniz.

Bebeğinizin boyu (baş-popo mesafesi) yaklaşık 23 cm, ağırlığı ise 210 gram kadar. Bir ananas büyüklüğünde.

Bu hafta bebeğinizin saçları belirmeye başladı. Ayrıca eğer bebeğiniz kızsa, yumurtaları hızla çoğalıyor ve dişilik hormonlarını salgılayacak hücrelerle çevreleniyor.

Bebeğinizin etrafını keşfetmeye başladığını düşünüyoruz. Ultrasonda bazen kendi yüzüne dokunurken, kordonunu tutmaya çalışırken, bacaklarıyla tırmanmaya çalışırken görebiliyoruz onları.

Bebeğinizin tüm duyuları hızla gelişiyor. Felsefi olarak, “Duyular mı düşünme mi başlangıçtır?” sorusunu düşündürtebilir bize… Beyinde tüm duyular için özelleşmiş bölgeler oluşuyor.

Vernix caseosa adı verilen koruyucu bir katman da deri üzerinde oluşmaya başladı. Bu madde, bebeğinizin cildini amniyon sıvısından koruyacak.

Gebelikte en dramatik değişikliklerden biri kalp ve dolaşım sisteminde olacak. Kalbin yükü, bebeğin ihtiyaçlarını karşılamak üzere artacak. İkinci üç aylık dönemde kan basıncınız en düşük seviyeye inecek. Halsizlik ve yorgunluk hissettiğinizde bacaklarınızı yukarı kaldırarak dinlenebilirsiniz. Tansiyonunuzu düzenli olarak kontrol ettirmelisiniz ve yüksek tansiyon belirtileri varsa doktorunuza başvurmalısınız.

(19 Hafta 0 Gün – 19 Hafta 6 Gün)

Gebeliğinizin tam ortasına geldiniz.

Bebeğinizin boyu (baş-popo mesafesi) yaklaşık 25 cm, ağırlığı ise 250 gram kadar. Bir muz büyüklüğünde.

Bebeğiniz artık daha sık yutkunarak sindirim sistemi için hazırlık yapıyor.

Mekonyum adı verilen ilk dışkısı bağırsaklarında birikmeye başladı. Bu koyu yeşil, yapışkan madde doğum sonrası bebeğin bezinde göreceğiniz ilk dışkısını oluşturacak. Bebek bazen bu dışkıyı doğuma yakın rahim içinde yapabilir ve bu solunması veya yutulması doğum sonrası sorunlara yol açabilir.

Bebeğinizin uyku ve uyanıklık döngüleri artık belirgin hale geliyor. Bebek erişkin bir insan gibi uyku evrelerini yaşıyor.

Eğer bebeğiniz kızsa, rahim ve yumurtalıklar tamamen gelişti. Bu haftadan sonra yumurta rezervi azalmaya başlayacak ve menopozda tükenene kadar azalacak.

Gebelik serüveninizin tam ortasında olduğunuz için rahminizi artık tam göbeğinizin hizasında hissedebilirsiniz.

Gebelikte gerekli olan folik asit ve demir takviyesi önemlidir. Folik asit ilk üç ayda kullanılırken, demir takviyesine bu haftada başlanması önerilir çünkü annenin kan hacmi artışı ve bebekle olan ihtiyaçlar bu dönemde artmaktadır.

Bu haftadan sonra en rahat uyku pozisyonu yan yatış pozisyonudur. Sırtüstü yatmak, ilerleyen haftalarda kalbinize dönen kan akımını azaltabilir ve bebeğinize baskı yapabilir.

(20 Hafta 0 Gün – 20 Hafta 6 Gün)

Gebeliğinizin ikinci yarısına adım attınız. Her kontrolde kan basıncınızı ölçtürmeyi unutmamalısınız. Bebeğinizin boyu toplamda yaklaşık 28 cm ve ağırlığı 310 gram civarında. Bir havuç büyüklüğünde.

Bebeğiniz artık ana görevini yapmak üzere hazırlanıyor: büyümek ve kilo almak. Düzenli olarak amniyon sıvısını içerek besleniyor, su ihtiyacını karşılıyor, idrarını yapıyor ve su soluyor (şu anda hava yerine su soluyor).

Kaşları ve gözkapakları tamamen belirginleşmeye başladı. Gözkapakları hala kapalı ancak göz kürelerini içeride hareket ettirebiliyor. Bu durumu ultrasonda bebeğin göz içindeki hareketlerinden görebilirsiniz.

Artık bebek daha güçlü ve belirgin tekme ve yumruklarla kendini hissettiriyor. Bu hareketler annenin tanıdık seslerini ve alışkanlıklarını tanıdıkça daha da belirgin hale geliyor.

Gebelikte cilt yapınızda değişimler olabilir ve bazı estetik sorunlar ortaya çıkabilir. Vücut ısısını dengelemek için ciltteki damarlara olan kan akışı artar, bu da avuç içi ve ayak tabanlarında kızarıklık, diş eti kanaması ve burun kanamalarına neden olabilir.

Eğer ilk gebeliğinizde olmasına rağmen hala bebek hareketlerini hissedemiyorsanız, bunu doktorunuza bildirmeniz önemlidir. İlk hareketler genellikle hafif ve kelebek çırpınması şeklinde olur, daha sonra daha belirgin ve koordine hareketlere dönüşür.

(21 Hafta 0 Gün – 21 Hafta 6 Gün)

(22 Hafta 0 Gün – 22 Hafta 6 Gün)

(23 Hafta 0 Gün – 23 Hafta 6 Gün)

(24 Hafta 0 Gün – 24 Hafta 6 Gün)

(25 Hafta 0 Gün – 25 Hafta 6 Gün)

(26 Hafta 0 Gün – 26 Hafta 6 Gün)

(27 Hafta 0 Gün – 27 Hafta 6 Gün)

(28 Hafta 0 Gün – 28 Hafta 6 Gün)

(29 Hafta 0 Gün – 29 Hafta 6 Gün)

(30 Hafta 0 Gün – 30 Hafta 6 Gün)

(31 Hafta 0 Gün – 31 Hafta 6 Gün)

(32 Hafta 0 Gün – 32 Hafta 6 Gün)

(33 Hafta 0 Gün – 33 Hafta 6 Gün)

(34 Hafta 0 Gün – 34 Hafta 6 Gün)

(35 Hafta 0 Gün – 35 Hafta 6 Gün)

(36 Hafta 0 Gün – 36 Hafta 6 Gün)

(37 Hafta 0 Gün ve Üstü)